Wat de natuur vindt van perfectie

En wat is het verschil tussen perfect en precies goed?

“Misschien moet ik het bewaren tot volgend jaar”.

Lenteherinnering

Het nestje is verlaten. De kleine kunstenaar die het gemaakt heeft, stelt mijn aanwezigheid 3 keer per dag niet op prijs. Zij (of hij) vliegt elke keer dat ik de stal binnenloop net niet tegen mijn gezicht. Ik houd afstand, doe zachtjes, het mag niet baten.

“Durf ik te kijken?” Ik moet wel, ik heb de halstertouw nodig en het nestje is precies in de ronding ervan ingebouwd. De natuurlijke balans van het bouwsel treft me. Buitenkant is stevig, gevlochten takjes houden de boel bij elkaar. Binnenin is een heerlijk zacht bedje gemaakt van paardenhaar en veertjes. Welk eitje wil nu niet in dit nestje liggen?

Perfecte natuur

Maar nu terug naar de perfectie. Wat heeft dat te maken met psychologie en met ons als mensen? Marjon Bohré heeft hier een mooi boek over geschreven, De Perfectieparadox. Terwijl ik het lees komt het nestje weer bij me op. En vraag ik me als overtuigd Buitenpsycholoog af wat de antwoorden van de natuur op perfectie zijn. Doet natuur wel aan perfectie?

Als ik de verhalen van mijn cliënten langs ga, moet ik concluderen dat perfectie vaak een drempel vormt en soms een monster is. Het levert onzekerheid, jaloezie, tekort, apathie en stress op. Wanneer zou perfectie in ons systeem geslopen zijn? Op school, op ons werk en in onze gedachten? Wanneer is het zelfs een deugd geworden die synoniem staat voor hard werken, topresultaten en schoonheid?

Controlefreak doet aan goed genoeg

Als herstellend controlefreak en perfectionist heb ik mijn leven steeds meer in kunnen delen volgens het ‘goed genoeg’ en soms ‘precies goed’ principe. Het is een dagelijks aandachtspunt die goed van pas komt in de gesprekken in de natuur. De natuur laat met elke stap zien dat perfect niet bestaat. Er is geen enkele rechte lijn te bespeuren, geen boom zonder dode takken en geen levend organisme zonder het vergane equivalent. Samen ontdekken wat er misschien niet perfect is maar wel in evenwicht, doet veel voor mensen. Misschien mogen ze van zichzelf streven naar dat evenwicht in plaats van een ‘picture perfect’. Wat is daarvoor nodig? Misschien prikken ze zelfs de illusie van perfectionisme door en zien het wanhopige mechanisme ervan. Een falende en rigide coping om met de grilligheid van het leven om te gaan.

Ik stem voor de oplossing van de natuur hierin. Weg met perfectionisme, welkom evenwicht. Ik ben niet perfect, maar goed genoeg. Hoe klinkt die als je het hardop uitspreekt? Als je net zo oplossingsgericht als de natuur te werk gaat? Meer doen van wat werkt en minder doen van wat niet voor jou werkt.

Ach en het nestje? Die bewaar ik om me te herinneren aan de lente, natuurlijk evenwicht en mijn hardwerkende gevleugelde buur.

Geschreven door Irina Poleacov voor De Buitenpsychologen