Door: Lotte Philipsen
Integraal overgenomen uit: KnackWeekend.be
Vroeger deden we het voor het ijsje aan het einde van de wandeling, nu om ons hoofd leeg te maken. Millennials slaan massaal aan het wandelen. Soms zelfs met een therapeut aan hun zijde. Wat zijn hun beweegredenen?
‘We zijn van die mensen met wandelschoenen geworden.’ Aan het woord is een vriendin, die tijdens onze jaarlijkse vriendenreis opmerkt dat elk lid van de vriendenkring plots in het bezit is van wandelschoenen. Het jaar voordien doorkruiste een deel van de groep nog de Duitse bergen op sneakers of sandalen. Wat is er aan de hand?
Na een rondvraag bij 20- tot 35-jarigen wordt het duidelijk: millennials wandelen weer. Als kind en tiener moesten onze ouders ons omkopen met lekkernijen, maar nu we zelf de wereld der volwassenen betreden, snappen we plots de aantrekkingskracht van het wandelen als activiteit.
Ik ben bewust beginnen wandelen door ouder te worden. Het besef van de realiteit dringt wat meer door. Net daarom kan het helpen om te gaan wandelen, om alles even op een rijtje te zetten. Als je denkt dat je soms door het bos de bomen niet meer kan zien: ga eens wandelen in het bos. Ik verzeker je dat je de bomen dan wél zal zien. Letterlijk en figuurlijk. (Hamza, 26)
Vroeger gingen mijn vriend en ik vaak op vakantie naar Zwitserland, waar hij lange wandelingen wilde maken en ik liever aan het meer wilde liggen. Tien jaar en drie kinderen later denk ik er wel anders over. Wandelen is een toevlucht geworden in mijn drukke leven. Ik hou er nu van om uren alleen te gaan wandelen. Door het wandelen heb ik ontdekt dat ik eigenlijk een introvert karakter heb. Wandelen betekent voor mij zowel de batterijen opladen als me even kunnen ontladen. (Aster, 33)
Eigen route uitstippelen
Minder prikkels, meer lucht: tijdens een wandeling laten we de rush van de dag even achter ons en kunnen we ademhalen. Op de schoolbanken en op kantoor moeten we in de pas lopen, maar tijdens een wandeling kiezen we onze eigen route. Dat kan gaan van een korte wandeling om de hoek tot een meerdaagse trektocht in de bergen.
We raden mensen met depressies, burn-outs en angststoornissen vaak aan om te gaan wandelen.
De Buitenpsychologen
Gezondheidszorgpsychologen Irina Poleacov en Christel Westgeest vinden het positief dat millennials aan het wandelen slaan. Enkele jaren geleden bundelden de psychologen hun ervaring in het vak met hun wetenschappelijke achtergrond en liefde voor de natuur. Onder de noemer De Buitenpsychologen geven ze wandeltherapie en leiden ze collega’s op om ook naar buiten te trekken met cliënten. ‘We raden mensen met depressies, burn-outs en angststoornissen vaak aan om te gaan wandelen. Onder het motto practice what you preach zijn we gestart met wandeltherapie.’
Vier jaar geleden sprak ik de Nieuwjaarsresolutie uit om een wandelvakantie met vrienden naar Noorwegen te maken. Ik was namelijk op zoek naar de formule voor de meest ontspannende vorm van reizen. De aanwezigheid van vrienden leek me de doorslaggevende factor, maar eigenlijk bleek wandelen zelf vooral ontspannend. Sindsdien wandel ik graag ter ontspanning en ga ik jaarlijks op wandelvakantie. Ik ben sowieso een sportief type, maar vroeger verkoos ik snellere sporten. Nu is wandelen op zich het doel. (Pieterjan, 33)
#Wandellust
De verhoogde interesse in wandelen bij de Generation Y is ook marketeers opgevallen. ‘Millennials zijn door de band genomen meer geïnteresseerd in ervaringen dan in de opeenstapeling van bezittingen. Dat gaat hand in hand met de terugkeer naar de natuur en levert een generatie af die op haar eigen ritme die natuur ontdekt’, klinkt het bij Ellie Wardle, Marketing Manager van Teva Europe.
Op sociale media passeren beelden van jongvolwassenen op wandel in een adembenemend landschap, in spiksplinternieuwe wandeloutfit en met een brede glimlach op het gezicht. Influencers of modellen prijzen outdoorproducten aan op een manier die de Generation Y aanspreekt, namelijk met mooie beelden in een authentieke setting. En vergeet – oprecht of ironisch – #Wanderlust natuurlijk niet.
Millennials zijn door de band genomen meer geïnteresseerd in ervaringen dan in de opeenstapeling van bezittingen. Wij hebben ons gamma daarop afgesteld.
Ellie Wardle, Teva
‘Een ervaring in de natuur hoeft voor deze generatie niet meteen een high-intensity hike of professionele excursie te betekenen. Het kan zo simpel zijn als een roadtrip naar het platteland of een rustige wandeling met vrienden. We proberen ons gamma daaraan aan te passen. We bieden bijvoorbeeld wandelschoenen en -sandalen aan die gemaakt zijn van erg lichte materialen.’ Slim gezien, want heel wat jongvolwassenen zien het wandelen niet noodzakelijk als sport, maar eerder als een manier om het hoofd leeg te maken. Een zware bergbottine is dan ook niet aan de orde. Wandelen kan iedereen en kan overal.
Ik vond lopen met een podcast best aangenaam, maar mijn rug dacht daar anders over. Wandelen is in dat opzicht een gemakkelijke oplossing. Het behoeft geen voorbereiding: schoenen aan, kleren controleren, podcast opstarten, eventueel je tracking app aanzette en de deur uitwandelen. (Bram, 35)
Samen alleen
Wandelen kan samen, op je eentje in volledige stilte of net met muziek, podcasts of iemand aan de lijn. Het kan een sociale activiteit zijn, maar even goed een moment om even helemaal alleen te zijn. Afhankelijk van hoe je je voelt of wat je doel is, kies je voor een wandeling met of zonder gezelschap. Voor hikers is een zwijgend gezelschap een zegen: je loopt in je eigen cadans, in je eigen gedachten verzonken de berg op en praat pas met elkaar wanneer er gerust wordt. Samen en toch alleen overwinnen bergwandelaars de hoogste toppen.
Goed wandelen gaat enkel met mensen waar je goed tegen kan zwijgen. (Nelis, 23)
Wandelen doe ik om mijn hoofd leeg te maken, andere impulsen op me te laten afkomen en na te denken als onderdeel van een creatief proces. Andere mensen zijn hierbij vaak een storende factor. Tenzij – en dit is erg zeldzaam – je met iemand samen kan gaan trekken met dezelfde mindset: in gespreide slagorde rondtjolen en pas bij het kampvuur ’s avonds van het gezelschap genieten. (Jeffrey, 31)
Niet alleen met een therapeut kan er een goed gesprek op gang komen tijdens een wandeling. Heel wat millennials zweren ook met vrienden en familie bij de mix van zielenroerselen delen en de benenwagen nemen.
Tijdens mijn depressie ging ik alleen wandelen, maar als ik me goed voel, ga ik toch liever in groep, want het is de ideale setting om te praten. (Lene, 26)
Een wandeling is het is het ideale moment om eens een goed gesprek te voeren over diepere en emotionelere zaken. Ik raad iedereen wandelen aan als relatietherapie. (Pieterjan, 33).
Digitale prikkels
Gekozen voor een solitair ommetje? Heerlijk, even de benen strekken en niets doen. Of zal ik toch snel even antwoorden op die ene mail? Of een foto posten op Instagram van het mooie uitzicht? Of gewoon even scrollen langs m’n tijdlijn? ‘Niet doen’, raden De Buitenpsychologen aan. ‘Tijdens onze therapie nemen we zelf soms een foto van een speciale gebeurtenis onderweg, maar we vragen aan onze patiënten om hun smartphone niet boven te halen. Dat verstoort immers de rust. Als je in de natuur bent, wees er dan ook echt aanwezig. Doe het niet voor leuke Instagramkiekjes, maar voor de ervaring.’
Als ik tijdens het wandelen op m’n smartphone zit te surfen, is het doel van de wandeling eigenlijk mislukt, want dan krijg ik toch nog prikkels binnen. Voor mijn werk zit ik al heel de dag op het internet en volg ik de actua op de voet. Dat het niet hoeft tijdens het wandelen is net zalig. (Pieterjan, 33)
Ik probeer bewust niet online te zijn tijdens het wandelen. Ik bel wel met mijn moeder of luister naar podcasts. Er is niets anders als afleiding: gewoon focussen op het gesprek of op de podcast. (Eva, 25)
Thuis of op kantoor is er altijd wel een scherm dat onze aandacht trekt. ‘We hebben per dag uren schermtijd en het brein kan niet meer rusten’, aldus De Buitenpsychologen. ‘Tijdens een wandeling heb je even iets anders op je netvlies en kan je gemakkelijk verbinding maken met jezelf. Schermen en sociale media geven veel ruis. Naast sociale druk en fomo, leiden ze je ook gewoon af. Je brein geraakt vermoeid en overbelast. Net dat deel kan je door middel van beweging laten ontspannen, waardoor het beter gaat functioneren.’
De smartphone kan wel mee op zen-wandeling, maar gebruik hem dan niet om te scrollen, te sharen of te communiceren.
De smartphone kan wel mee op zen-wandeling, maar gebruik hem dan niet om te scrollen, te sharen of te communiceren. Dat zorgt weer voor ruis die je net wil wegfilteren. Wat voor veel millennials wel ontspannend werkt is muziek luisteren of bijleren dankzij een podcast. Tijdens een wandeling nemen we de tijd om te doen waar we anders geen tijd voor lijken te hebben. We creëren een soort bubbel, waar storende prikkels veraf zijn.
Mijn smartphone gebruik ik enkel voor Spotify tijdens het wandelen. Voor de rest gaat mijn mobiele data uit. Vooral omdat ik het gebruik om mijn hoofd leeg te maken en mijn angstgevoelens te verminderen. (Katrin, 31)
Ik doe meermaals per week een walk-and-a-podcast, pakweg tussen de 7 en 10 km. Het combineert een pak goeie dingen – bijleren en geïnspireerd worden door podcasts, maar ook de positieve fysieke gevolgen van wandelen. Een zeer fijne combinatie. (Bram, 35)
Tegen de muren op wandelen
Als millennial verandert het ritme van je leven aanzienlijk. Je krijgt meer verantwoordelijkheden, minder vrije tijd en er is minder marge voor mislukkingen. ‘Alles staat tegenwoordig in het teken van presteren. We moeten altijd de beste zijn, excelleren. Middelmatigheid is geen optie. Bovendien gaat alles sneller en is er ook veel meer keuze dan vroeger. Dat maakt niet automatisch gelukkiger. Bij keuzestress kan het ook deugd doen om even naar buiten te gaan. Dat helpt om te relativeren, om het brein scherp te houden en makkelijker keuzes te maken. Zo voelen de jongeren zich ook terug meer onderdeel van de natuur. Je blik richt zich meer naar buiten toe’, lichten De Buitenpsychologen toe.
Toen ik begon te werken, werd mijn leven plots veel drukker dan voorheen. Zeker de eerste jaren, werkte ik tot vijftig uur per week, en probeerde ik doorheen de week nog veel vrienden te zien en activiteiten te doen. Vanaf dat moment ben ik wandelen niet meer gaan zien als iets saais, maar eerder als rustgevend. Ik heb het wandelen daarnaast ‘herontdekt’ tijdens mijn vorige depressie. In die periode was wandelen een van de weinige dingen die mij doorheen de dag hebben gesleurd. (Lene, 26)
Lees ook: De quarterlifecrisis: ‘Jongeren willen meer erkenning voor wat ze doen’
Vroeger was ik altijd te veel bezig met waar ik heenging. Het voelde eerst wat vreemd om een omweg te doen, omdat ik normaal altijd zo snel mogelijk thuis wil zijn. Nu ik zelfstandige ben en veel thuis werk, merk ik dat wandelen een makkelijke manier is om even te ontsnappen. Ik probeer elke dag een blokje om te doen naast mijn andere dagelijkse activiteiten. Ik reserveer er een tijdslot voor waarin ik echt géén doel heb behalve rondlopen. (Caro, 29)
Het brein neemt de benen
De kracht van de natuur klinkt misschien wat zweverig, maar op gebied van hersenactiviteit heeft die oerkracht wel degelijk een positief effect. ‘Mensen buiten vertellen plots over dingen waar ze zich over schamen. Zo hadden we een millennial die pas over een seksuele stoornis begon te praten toen we buiten waren. Binnen stond schaamte in de weg. Al wandelend kwam dat verhaal er dan toch uit.’
Moeilijke thema’s worden beter bespreekbaar. Ons brein heeft beweging nodig om te kunnen functioneren.
De Buitenpsychologen
‘Moeilijke thema’s worden beter bespreekbaar: je maakt minder oogcontact, de spanning glijdt van mensen hun schouders af en het is een moment om even goed adem te halen. We hebben vanuit onze wetenschappelijke achtergrond uitgezocht waarom dat zo goed werkt. Eigenlijk is het logisch. Ons brein heeft beweging nodig om te kunnen functioneren, concentreren, maar ook om te kunnen ontspannen,’ klinkt het bij De Buitenpsychologen.
Ik ben eind januari mentaal ingestort. De dokter stelde toen voor om met kleine beloningen te werken. In mijn geval resulteerde dat in wandelingen naar de bibliotheek. Ik volg inmiddels ook wandeltherapie en dat is een verademing. Ik kan me niet meer voorstellen dat ik een uur op de bank bij de psycholoog zou moeten zitten. Het voelt bevrijdend, er staat minder een rem op mijn emoties en ik spreek vrijuit. (Elien, 28)
Onderzoek van Gregory N. Bratman en zijn team toont aan dat wandelen in de natuur piekeren vermindert en hersenactiviteit doet dalen in het deel van ons brein dat gelinkt is aan verdriet, angst en depressie. Het onderzoek ging na of een wandeling van negentig minuten in de natuur een andere impact heeft dan een even lang durende wandeling in een stedelijke setting. De deelnemers werden onderzocht op basis van eigen ervaringen en hersenactiviteit. De researchers concludeerden dat de wandeling in de natuur beter is voor het mentale welzijn en ijveren voor gemakkelijk bereikbare natuurlijke omgevingen in of naast steden.
Lees ook: De kunst van shinrin-yoku
Wandelen als activiteit heb ik een jaar of vijf geleden ontdekt, op een dwingende wijze. Ik zat thuis met een burn-out en de dokter vond het van vitaal belang dat ik zou blijven bewegen. ‘Wandel zeker twintig minuten per dag’, was zijn advies. Sindsdien is het een gewoonte geworden wanneer ik me angstig, triest, zenuwachtig of rusteloos voel. (Katrin, 31)
‘Er wordt aangeraden om dertig minuten per dag actief te bewegen. Heel wat mensen sporten dan anderhalf uur in één keer en denken dat ze op die manier genoeg hebben bewogen voor drie dagen. Dat is dus niet zo. Iedere dag genoeg bewegen is belangrijk voor lichaam en geest. Activatie en rust afwisselen is namelijk heel goed voor je brein. Zo geef je je brein de kans om tot rust te komen en klaar te zijn voor de volgende informatiestroom. Stress en adrenaline worden afgevoerd en je hersenen kunnen ontspannen en zich wapenen voor een volgende lading informatie’, leggen De Buitenpsychologen uit.
Dat millennials massaal naar buiten gaan en de zorgen van zich afwandelen is een goede zaak. We worden er fitter, rustiger, vrolijker en creatiever van.
De kop is zwaarder dan de benen
Filosoof Friedrich Nietzsche wist het al, ‘de meest waardevolle gedachten vallen ons te binnen tijdens het wandelen’. Dat blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek. Aan de Standford Universiteit onderzochten ze in 2014 de connectie tussen wandelen en ons creatieve vermogen. De conclusie van onderzoekers Marily Oppezzo en Daniel L. Schwartz was dat wandelen in de buitenlucht – in vergelijking met zitten of wandelen op een loopband – zorgt voor de meest vernieuwende en kwalitatieve creatieve ideeën. Wandelen stimuleert de vrije flow van ideeën en is een simpele oplossing om zowel creatiever uit de hoek te komen en meer fysieke inspanning in je leven in te bouwen. Hoe minder afleiding, hoe origineler bovendien de creatieve ideeën.
Als je voor je werk met ideeën en creativiteit moet bezig zijn, merk je al snel dat inspiratie vinden heel lastig is. Je kan het opwekken door je te concentreren, maar dat werkt niet altijd even goed. Ik heb nogal de neiging om me op te sluiten en heel erg hard na te denken om een nieuw goed idee te vinden. Proefondervindelijk merkte ik dat de beste ideeën kwamen terwijl ik een toertje deed. (Raf, 32)
De wetenschap bewijst: dat millennials massaal naar buiten gaan en de zorgen van zich afwandelen is een goede zaak. We worden er fitter, rustiger, vrolijker en creatiever van. En die beloning achteraf? Die voorzien we nu gewoon lekker zelf.
Meer info over wandeltherapie via debuitenpsychologen.nl
